Czy żona może wyrzucić męża z jej mieszkania po rozwodzie?

Małżonka jako jedyny właściciel mieszkania a rozwód

Nie podał Pan, jakie okoliczności powodują, że Pana była małżonka jest jedynym właścicielem mieszkania, w którym oboje Państwo zamieszkiwaliście. Być może był to jej majątek osobisty przed powstaniem wspólności majątkowej (o ile taka była). Majątek nabyty przed powstaniem wspólności majątkowej małżeńskiej, czyli co do zasady – przed ślubem, nie wchodzi do wspólności po ślubie (art. 33 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego; dalej „K.r.o.”). Podobnie rzecz ma się w przypadku dziedziczenia albo darowizny na rzecz wyłącznie Pana byłej żony. Niemniej jednak w każdym z tych przypadków to, że mieszkanie stanowi majątek osobisty byłej żony, nie pozbawia Pana jako drugiego małżonka prawa do korzystania z mieszkania w celu zaspokojenia potrzeb rodziny.

Zobacz również: Umowa najmu tbs po rozwodzie

Zajmowanie mieszkania przez małżonków po rozwodzie

Wyrok rozwodowy może, przynajmniej na jakiś czas, ograniczać prawo własności do mieszkania przysługujące tylko jednemu z małżonków. Jeżeli w chwili orzekania rozwodu małżonkowie wciąż zajmują wspólne mieszkanie, sąd powinien w wyroku rozwodowym ustalić sposób, w jaki oboje będą z niego korzystać (art. 58 § 2 K.r.o.). Odstąpienie przez sąd od wydania rozstrzygnięcia o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania możliwe jest tylko w dwóch wypadkach. Po pierwsze, gdy w dacie orzeczenia rozwodu małżonkowie nie zajmują już wspólnego lokalu. Po drugie, gdy małżonkowie złożą zgodne oświadczenie o nieorzekaniu przez sąd o prawie do wspólnego mieszkania. Zakładam, że w opisywanym przez Pana przypadku miała miejsce druga przesłanka.

Zobacz również: Rozwód a brak mieszkania

Opuszczenie mieszkania przez małżonka po rozwodzie

Proszę jednak pamiętać, że brak orzeczenia sądu w tym przedmiocie nie oznacza, iż była żona, będąca właścicielką mieszkania, nie może po orzeczeniu rozwodu wystąpić z żądaniem nakazania eksmisji albo wydania jej mieszkania będącego jej własnością, albowiem po orzeczeniu rozwodu tytuł prawny do zajmowanego wspólnie mieszkania niejako odzyskuje znaczenie prawne. Eksmisję byłego małżonka można przeprowadzić po rozwodzie na podstawie przepisów: ustawy o ochronie praw lokatorów lub Kodeksu cywilnego. Bowiem Pan, jako były małżonek, powinien zawrzeć z właścicielką mieszkania umowę najmu lub użyczenia i płacić jej czynsz (najem) lub zwykłe koszty utrzymania mieszkania (użyczenie). Jeśli tego Pan nie robi, była żona może wypowiedzieć najem lub wezwać Pana do opuszczenia mieszkania, a gdy nie odniesie to skutku – złożyć w sądzie wniosek o eksmisję. W przypadku użyczenia wezwanie do opuszczenia lokalu może mieć jeszcze inną podstawę. Art. 716 Kodeksu cywilnego stanowi, że: „jeżeli mieszkanie stanie się potrzebne użyczającemu z powodów nieprzewidzianych w chwili zawarcia umowy, użyczający może żądać jego zwrotu, chociażby umowa była zawarta na czas oznaczony. Wystarczy zatem, że rozwodnik postanowi np. sprzedać lub darować mieszkanie, w którym mieszka jego były małżonek, aby można było zażądać opuszczenia lokalu. Proszę jednak pamiętać, że w takich sytuacjach Pan, jako były małżonek, jest chroniony w podobny sposób jak lokator w ramach ustawy o ochronie praw lokatorów, co m.in. oznacza, że przysługuje Panu prawo do lokalu socjalnego od właściwej gminy.

Zobacz również: Jak pozbyć się męża z mieszkania?

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59