• Zaktualizowano: 2024-04-27 • Autor: Eliza Rumowska
W obecnych czasach coraz częściej spotykamy się ze zmianą sposobu opieki nad dzieckiem oraz przeniesieniem obowiązku alimentacyjnego na drugiego rodzica. Taka sytuacja może być wywołana różnymi okolicznościami, jednak niezależnie od przyczyn, proces ten jest regulowany przez polskie prawo, które oferuje dwie ścieżki postępowania. Pierwsza dotyczy sytuacji, gdy rodzice są zgodni co do zmian, a druga obejmuje przypadki, gdy ich stanowiska są rozbieżne. Zarówno porozumienie między rodzicami, jak i interwencja sądu, mają na celu zapewnienie jak najlepszych warunków dla dziecka i zabezpieczenie jego interesów. Te zagadnienia omówimy na przykładzie sprawy pana Grzegorza.
Pan Grzegorz zwrócił się do nas z pytaniem o możliwość zmiany w zakresie sprawowania opieki nad dzieckiem. Po rozwodzie z żoną sąd w wyroku powierzył jej opiekę nad dzieckiem, ale obojgu rodzicom pozostawił władzę rodzicielską, zasądzając alimenty od pana Grzegorza na rzecz syna. Jednak ostatnio była żona nie radziła sobie z wychowaniem 14-latka. Zdecydowała, że najlepiej będzie, jeśli teraz ojciec przejmie opiekę nad chłopcem. Pan Grzegorz nie miał nic przeciwko temu, ale pytał, co zrobić, aby zmiana w opiece nad dzieckiem odbyła się zgodnie z prawem. Ponadto chciał wiedzieć, jak „odwrócić” alimenty, aby to była żona je teraz płaciła na syna?
Są dwie drogi prowadzące do zmiany opieki nad dzieckiem i przeniesienia obowiązku alimentacyjnego na drugiego rodzica:
Wystarczy zawrzeć umowę, która stanowiłaby porozumienie rodzicielskie w istotnych sprawach dziecka – w opisanej sprawie byłoby to przejęcie opieki przez ojca, zmiana miejsca zamieszkania dziecka, zmiana szkoły (o ile jest konieczna) oraz zmiana sposobu alimentacji. Tak uzgodniony i spisany dokument (porozumienie rodzicielskie) warto potwierdzić co do daty i podpisów u notariusza. Wówczas już niemal formalnością byłoby uchylenie wyroku w punkcie alimentacji w oparciu o to porozumienie. Aby porozumienie było kompletne i ujmowało wszelkie aspekty dotyczące sprawy – warto jego przygotowanie zlecić prawnikowi, choć oczywiście prawo nie narzuca obowiązku określonego szablonu takiego porozumienia.
Wówczas rozstrzyga o tym sąd. Niestety w kilku postępowaniach (nie w jednym jak przy rozwodzie) zostałoby ustalone, czy istnieje zasadność zmiany miejsca pobytu i przejęcia opieki nad dzieckiem, a także zmiany alimentacji poprzez najpierw uchylenie obowiązku wobec ojca, a dopiero po tym jego nałożenie na matkę dziecka.
Podstawy prawne tych działań to przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
„Art. 97. [Wykonywanie władzy rodzicielskiej]
§ 1. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.
§ 2. Jednakże o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie; w braku porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy.”
oraz:
„Art. 106. [Zmiana orzeczenia o władzy rodzicielskiej]
Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy może zmienić orzeczenie o władzy rodzicielskiej i sposobie jej wykonywania zawarte w wyroku orzekającym rozwód, separację bądź unieważnienie małżeństwa, albo ustalającym pochodzenie dziecka.”
Zobacz również: Nastawianie dziecka przeciwko drugiemu rodzicowi
Przypadek Anny i Marcina
Anna i Marcin, po kilku latach od rozwodu, zdecydowali się na zmianę sposobu opieki nad ich synem, Filipem. Filip, mając 12 lat, wyraził chęć zamieszkania z ojcem, który przeprowadził się do miasta oferującego lepsze możliwości edukacyjne. Anna i Marcin wspólnie uznali, że jest to w najlepszym interesie Filipa. Zawarli umowę, w której Marcin przejął główną opiekę, a Anna zobowiązała się do płacenia alimentów, co zostało potwierdzone u notariusza i zaakceptowane przez sąd.
Historia Kasi i Tomasza
Kasia, matka dwóch dziewczynek, po rozwodzie z Tomaszem początkowo miała pełną opiekę nad dziećmi. Jednak po kilku latach, ze względu na swoje nowe zobowiązania zawodowe za granicą, zdecydowała, że lepiej będzie, jeśli dziewczynki zamieszkają z ojcem. Tomasz zgodził się na tę zmianę. Przy wsparciu prawnika, opracowali nowe porozumienie rodzicielskie, które uwzględniało zmianę opieki nad dziećmi oraz alimenty, co po zatwierdzeniu przez sąd pozwoliło na bezkonfliktowe przeprowadzenie zmian.
Sytuacja Ewy i Jakuba
Ewa i Jakub, po burzliwym rozwodzie, mieli podzieloną opiekę nad ich synem, Michałem. Z biegiem czasu, konflikty między nimi nasiliły się, a Michał zaczął wykazywać problemy emocjonalne. Ostatecznie Ewa zdecydowała, że najlepszym rozwiązaniem będzie, aby Michał zamieszkał na stałe z ojcem. Jakub zgodził się, ale uważał, że Ewa powinna nadal płacić alimenty. Ponieważ nie mogli dojść do porozumienia, sprawa trafiła do sądu, który po analizie sytuacji zadecydował o zmianie opieki i obowiązku alimentacyjnym.
Zmiana sposobu opieki nad dzieckiem oraz przeniesienie obowiązku alimentacyjnego to ważne i często skomplikowane decyzje, które wymagają rozważnego podejścia i zrozumienia zarówno praw dziecka, jak i obojga rodziców. Kluczowe jest znalezienie rozwiązania, które najlepiej służyć będzie dobru dziecka, czy to poprzez porozumienie między rodzicami, czy w drodze postępowania sądowego. Wszystkie te przypadki pokazują, jak elastyczne i zindywidualizowane może być podejście do kwestii opieki i alimentacji, dostosowane do zmieniających się okoliczności życiowych rodziny.
Potrzebujesz wsparcia prawnego w kwestii zmiany opieki nad dzieckiem lub przeniesienia obowiązku alimentacyjnego? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online i profesjonalnej pomocy w przygotowaniu niezbędnych dokumentów, aby zapewnić sobie i Twojemu dziecku najlepsze możliwe rozwiązanie. Napisz do nas, korzystając z formularza pod tekstem.
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
Jak wygląda opieka naprzemienna nad dzieckiem po rozwodzie? Kogo w tej sytuacji obciąża obowiązek alimentacyjny i kto decyduje o ważnych sprawach w życiu dziecka? Zadaj pytania prawnikowi wypełniając formularz poniżej ▼▼▼.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Eliza Rumowska
Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego prawniczka. Specjalizuje się w prawie cywilnym, zwłaszcza w prawie konsumenckim (reklamacje, gwarancje itp.). Z serwisem ePorady24 związana od początku jego istnienia, obecnie udziela porad w najbardziej złożonych sprawach. W swej wieloletniej karierze pracowała jako powiatowy rzecznik konsumentów, sekretarz gminy, inspektor ds. kredytów oraz radca w TP SA. Od 2008 r. prowadzi własne biuro prawne, jako prokurent obsługuje trzy spółki prawa handlowego, współpracuje z samorządem terytorialnym przy realizacji programów dotowanych z UE.
Zapytaj prawnika
