Wniosek o zmianę nazwiska przed rozwodem

Rozwód i zmiana nazwiska

Jeżeli nastąpił między Państwem trwały i zupełny rozpad pożycia małżeńskiego, to najlepszym rozwiązaniem jest orzeczenie rozwodu, a następnie zmiana nazwiska na panieńskie w terminie 3 miesięcy od dnia uprawomocnienia się rozwodu. Taka zmiana następuje bowiem jedynie na wniosek – bez konieczności uzasadniania. Jeżeli jednak nie ma takiej możliwości, a nazwisko jest ośmieszające, powinna Pani złożyć wniosek o zmianę nazwiska i niniejsze uzasadnić.

Uzasadnienie zmiany nazwiska przed rozwodem

Zgodnie z treścią art. 4 ustawy o zmianie imienia i nazwiska:

„1. Zmiany imienia lub nazwiska można dokonać wyłącznie z ważnych powodów, w szczególności gdy dotyczą zmiany:

1) imienia lub nazwiska ośmieszającego albo nielicującego z godnością człowieka;

2) na imię lub nazwisko używane;

3) na imię lub nazwisko, które zostało bezprawnie zmienione;

4) na imię lub nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo również się posiada”.

Zgodnie z wyrokiem WSA w Rzeszowie z dnia 01.10.2019 r., sygn. akt II SA/Rz 751/19 zmiany nazwiska można dokonać tylko z ważnych powodów. Nie wystarczy sama wola zainteresowanej osoby. W każdym indywidualnym przypadku organy muszą ocenić, czy wniosek o zmianę nazwiska mieści się w katalogu „ważnych powodów".

Należy bowiem wskazać, iż jednym z powodów, na które może się Pani powołać, jest pkt 2, a więc używanie innego nazwiska niż nazwisko obecne. Proszę więc wskazać właśnie na tę okoliczność, a także podnieść, iż nie żyją Państwo razem i nawet po ślubie używała Pani dalej swojego nazwiska panieńskiego, jest obecnie teraz Pani postrzegana i kojarzona z nazwiska panieńskiego, w pracy i w środowisku rodzinnym i przyjacielskim i tak mówią do Pani po nazwisku panieńskim.

Proszę jednak mieć na uwadze, iż tak naprawdę zmiana nazwiska zależy od woli urzędnika i niestety nie jest to prosta zmiana – często w tym zakresie spotykana jest odmowa, o czym świadczy ostatnie orzecznictwo. „Nawet wieloletnie używanie innego imienia (imion) i nazwiska dokonane z wyboru, a nie konieczności, nie musi uzasadniać dopuszczalności ich zmiany, jeśli nie znajduje odzwierciedlenia w rzeczywistej, istotnej, a więc obiektywnej potrzebie dalszego używania przybranych, używanych imion lub nazwiska. Okoliczność używania imion i nazwiska według subiektywnego wyboru, na potrzeby kontaktów służbowych lub towarzyskich nie jest powodem obiektywnie uzasadniającym potrzebę dokonania takiej zmiany. Zmiana imion i nazwiska na imiona i nazwisko używane mogłaby być obiektywnie uzasadniona tylko wówczas, gdyby okres używania innych danych i identyfikowalność wnioskodawcy w społeczeństwie przy wykorzystaniu tych danych wskazywała, że w istocie funkcjonuje on w społeczeństwie pod takim właśnie imieniem lub nazwiskiem. Istotne jest więc to, czy wnioskodawca w rzeczywistości używa innego imienia (imion) i nazwiska, pod którym jest rozpoznawalny w normalnym życiu, z którym związane są np. jego osiągnięcia zawodowe, społeczne” (wyrok WSA w Łodzi, sygn. akt III SA/Łd 717/20).

Tak naprawdę w mojej ocenie, jeżeli nie żyją Państwo razem – łatwiej i pewniej dla Pani jest złożenie pozwu o rozwód, a następnie zmiana nazwiska w USC na nazwisko panieńskie.

Argumentacja zmiany

Jeżeli jednak nie ma takiej możliwości, jedyną okolicznością – jak wskazałam powyżej – jest powoływanie się na posługiwanie się jedynie nazwiskiem panieńskim od samego początku, brak kojarzenia Pani z nazwiskiem męża, a także wskazanie, iż jest to nazwisko ośmieszające, spotykają Panią z tym związane liczne przykrości.

Jak wskazał wyrok WSA Kraków z dnia 17.11.2011 r., sygn. akt III SA/Kr 570/11, „nie można wyłączyć spośród ważnych względów uzasadniających żądanie zmiany nazwiska w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska (Dz.U. Nr 220, poz. 1414), takiego trwałego stanu psychicznego i subiektywnego negatywnego nastawienia do noszonego nazwiska, że w zobiektywizowanych i zracjonalizowanych kryteriach oceny, powoduje on skoncentrowanie aktywności życiowej człowieka na dążeniu do jego zmiany, której brak utrudnia spełnienie ról społecznych”.

Z uwagi na powyższe proszę w uzasadnieniu wskazać powyższe orzeczenia, wskazać na ciężkie przeżycia związane z obecnym nazwiskiem – złe wspomnienia z małżeństwa, ośmieszający wydźwięk nazwiska, posługiwanie się i tak nazwiskiem panieńskim, kojarzenie Pani z nazwiska panieńskiego itp. Proszę jednak pamiętać, iż niniejsze zależy od urzędnika, który będzie rozpatrywał wniosek, a jak wskazałam – sprawa byłaby o wiele łatwiejsza i pewniejsza w przypadku orzeczenia rozwodu i następnie zmiany nazwiska.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska - Dz.U. 2008 nr 220 poz. 1414
2. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 01.10.2019 r., sygn. akt II SA/Rz 751/19
3. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, sygn. akt III SA/Łd 717/20
4. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Kraków z dnia 17.11.2011 r., sygn. akt III SA/Kr 570/11