• Zaktualizowano: 2024-10-29 • Autor: Tomasz Krupiński
Zamierzamy z żoną rozwieść się bez orzeczenia o winie. Od 2 lat mamy samochód w leasingu wzięty na żonę, która prowadzi działalność gospodarczą. Uzgodniliśmy wspólnie, że ja będę spłacał do końca raty (jeszcze 2 lata) i po wykupie samochód pozostanie moją własnością. Nie ma możliwości cesji leasingu na mnie, więc wykupić będzie mogła go tylko żona. Obawiam się, że ewentualna darowizna po wykupie nie będzie już traktowana jak na osobę z najbliższej rodziny (z uwagi na rozwiązanie małżeństwa) i dojdą dodatkowe koszty. W jaki sposób można to rozwiązać? Czy możemy już dzisiaj spisać między sobą jakąś umowę, która by rozwiązała ten problem?
W pierwszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z treścią przepisu art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.) – z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Ponieważ przepis art. 43 § 1 K.r.o. stanowi zaś, że oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, przedmioty nabyte w czasie trwania związku małżeńskiego stron, jako objęte wspólnością ustawową, podlegały równemu rozliczeniu ich wartości.
Zgodnie z treścią przepisu art. 566 Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.) – w sprawie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami właściwy jest sąd miejsca położenia majątku. Przepis art. 567 § 3 K.p.c. stanowi zaś, że do postępowania o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami, a zwłaszcza do odrębnego postępowania w zakresie żądania ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym oraz o tym, jakie wydatki, nakłady i inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego lub odwrotnie podlegają zwrotowi, stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku, uregulowane w art. 680-689 K.p.c., które z kolei w art. 688 K.p.c. odsyłają do odpowiednio stosowanych do działu spadku przepisów dotyczących zniesienia współwłasności (art. 617-625 K.p.c.), a w szczególności art. 618 § 2 i 3 K.p.c.
Zgodnie ze specyfiką umowy leasingu – powstaje z chwilą zawarcia takiej umowy roszczenie (oczekiwanie) przyszłego nabycia własności przedmiotu leasingu, związane ze spłatą rat leasingowych (art. 7091 i nast. K.c.). Wobec zawarcia więc tej umowy w trakcie trwania małżeństwa stron i jednocześnie spłaty znakomitej większości rat w trakcie trwania związku małżeńskiego ze wspólnych środków finansowych stron, zasada, że rzecz nabyta (a właściwie część jej wartości) po rozwiązaniu małżeństwa nie wchodzi w skład majątku wspólnego, nie mogła mieć zastosowania w niniejszym przypadku. Spłata rat jednak przez obydwoje uczestników skutkuje uznaniem, że oboje Państwo nabyliście ekspektatywę nabycia własności rzeczy, którą w konsekwencji skonsumuje żona. Wartość spłaty do dnia rozwodu stanowi majątek wspólny.
Nie widzę żadnych przeszkód do zawarcia umowy o podział majątku, w wyniku której samochód po spłacie leasingu stanie się Pana własnością. Umowa o podział majątku w zakresie ruchomości powinna być sporządzona w formie pisemnej, taka forma jest wystarczająca. W umowie, podając skład wspólnego majątku, proszę wskazać ekspektatywę. To, czy będzie możliwy wykup tego samochodu przez Pana, uzależnione jest od treści umowy leasingu. W przypadku wykupu przez żonę – umowa o podział majątku będzie wystarczająca do rejestracji auta (od strony prawnej).
Państwo Kowalscy zdecydowali się na rozwód. Mają wspólnie leasingowany samochód, który formalnie został wzięty na panią Kowalską, prowadzącą działalność gospodarczą. Pan Kowalski chce spłacać raty leasingowe do końca i uzyskać pełne prawo do pojazdu po wykupie. W trakcie rozmów uzgodnili, że po rozwodzie samochód będzie należał do pana Kowalskiego. Ustalili, że sporządzą umowę o podział majątku, w której zawrą ekspektatywę nabycia pojazdu, co pozwoli na uniknięcie dodatkowych podatków.
Pani Nowak i pan Nowak rozwiedli się po 5 latach małżeństwa. Wspólnie spłacali samochód w leasingu, który formalnie należał do pana Nowaka. Po rozwodzie ustalili, że to pani Nowak będzie spłacać pozostałe raty i wykupi pojazd na swoje nazwisko. Zdecydowali się sporządzić umowę o podział majątku, w której jasno wskazali ekspektatywę nabycia pojazdu przez panią Nowak po zakończeniu leasingu.
Państwo Wiśniewscy rozwodzą się, a mają wspólnie leasingowany samochód. Pan Wiśniewski ma obawy, że po rozwodzie wykup samochodu przez byłą żonę wiązałby się z dodatkowymi kosztami darowizny. Zdecydowali się na umowę o podział majątku, w której wskazali, że pan Wiśniewski ma prawo wykupu samochodu po zakończeniu leasingu, mimo że formalnie leasing pozostaje na panią Wiśniewską.
Umowa o podział majątku pozwala na uregulowanie kwestii własności leasingowanego samochodu po rozwodzie, minimalizując ryzyko dodatkowych kosztów związanych z darowizną. Ważne jest, aby sporządzić umowę z uwzględnieniem ekspektatywy nabycia pojazdu, co zabezpieczy interesy stron i zapewni prawne podstawy do rejestracji auta po wykupie. Warto skonsultować się z prawnikiem, aby doprecyzować szczegóły umowy i uniknąć potencjalnych komplikacji.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu pism dotyczących podziału majątku, darowizn i umów leasingowych, dostosowane do Twojej indywidualnej sytuacji. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać wsparcie w rozwiązywaniu spraw związanych z rozwodem i majątkiem wspólnym. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Tomasz Krupiński
Radca prawny z kilkunastoletnim doświadczeniem, magister prawa, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Specjalizuje się w prawie nieruchomości i prawie lokalowym (wykup mieszkań, najem, eksmisje, zasiedzenia itp.) oraz w prawie rodzinnym (rozwody, alimenty, podział majątku itp.). Doradza też wspólnotom mieszkaniowym i zarządcom nieruchomości (sam również ma uprawnienia zarządcy). Prowadzi własną kancelarię i reprezentuje naszych klientów w sądach.
Zapytaj prawnika
