Rozliczenie nakładów finansowych i pracy na dom żony

Majątek wspólny małżonków

Podstawę prawną dla przedstawionego zagadnienia stanowią przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie bowiem z treścią przepisu art. 31:

„§ 1. Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

§ 2. Do majątku wspólnego należą w szczególności:

1) pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;

2) dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;

3) środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;

4) kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121, z późn. zm.)”.

Do majątku wspólnego należą przedmioty majątkowe nabyte zarówno przez oboje małżonków, jak i przez jedno z nich. Dla przynależności przedmiotu majątkowego do majątku wspólnego zatem nie ma znaczenia, czy stroną czynności prawnej, której skutkiem jest nabycie przedmiotu majątkowego, są oboje małżonkowie, czy jedno z nich.

Zasadą jest, że do majątku wspólnego należą przedmioty majątkowe nabyte ze środków pochodzących z majątku wspólnego. Wyjątkiem są dochody z majątku osobistego każdego z małżonków (art. 31 § 2 pkt 2), a także przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego każdego z małżonków, gdy przepis szczególny tak stanowi (art. 33 pkt 10).

Nieruchomość stanowi wyłącznie własność żony. Zgodnie z podstawową zasadą prawa cywilnego własność rozciąga się na nieruchomość i wszystko, co jest trwale z nią związane. Stąd też dom stanowić będzie wyłączną własność żony.

Zwrot nakładów na dom żony

W razie podziału majątku Pan ma prawo dochodzić zwrotu nakładów. Dotyczy to zarówno nakładów z majątku osobistego na majątek osobisty żony, jak też nakładów z majątku wspólnego na jej majątek osobisty. Wszelkie prace remontowe związane z budową czy modernizacją domu stanowić będą nakład w zależności od źródła finansowania: z majątku osobistego lub majątku wspólnego.

Oczywiście nakłady będzie Pan musiał udowodnić. Nakłady z majątku wspólnego sąd bierze pod rozwagę z urzędu. Nakład osobistej pracy może nie zostać rozliczony. Wynika to z tego, że sąd musiałby dokonać podwójnego rozliczenia nakładów. Z jednej strony ustala się wartość domu przed wykończeniem ze środków wspólnych i po ukończeniu. Różnica stanowi nakład z majątku wspólnego. Przyjmuje się, że praca osobista małżonka stanowi część tego nakładu. W tym zakresie dojdzie więc do uwzględnienia wartości wykonanych przez Pana prac.