• Zaktualizowano: 2024-12-15 • Autor: Michał Berliński
Chciałbym złożyć pozew o rozwód bez orzekania o winie, ale z podziałem majątku. Mamy dwoje dorosłych dzieci. Moje pożycie z żoną ustało w 2015 roku (nie sypiamy ze sobą i nie współżyjemy). W 2017 roku przeszedłem na emeryturę i kupiliśmy pół bliźniaka. Część sumy pochodziła z mojej odprawy i dofinansowania, a na resztę wzięliśmy kredyt. Mamy jeszcze dwa samochody. Obecnie wszystkie opłaty za dom są na mojej głowie. Jak sporządzić taki pozew o rozwód? Jak mógłby wyglądać podział majątku?
Zacznijmy ogólnie. Sprawy o rozwód są problematyczne w sytuacji, gdy w posiadaniu żony i męża jest wspólny majątek, który stanowi ich własność oraz zawsze w sytuacji, gdy w małżeństwie są dzieci. Jeśli chodzi o dzieci, to należy pamiętać, że sąd zawsze będzie brał pod uwagę ich dobro i należy zabezpieczyć ich sytuację materialną poprzez ustanowienie obowiązku alimentacyjnego oraz ustalenie odpowiedniej władzy rodzicielskiej nad nimi. Na szczęście z tego, co Pan wskazuje, dzieci są samodzielne, dlatego postępowanie to będzie dużo krótsze. Każda sprawa jest indywidualna i tak też trzeba ją traktować. Podstawą do wyodrębnienia składników majątkowych nabytych przed dniem zawarcia ślubu jest art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który mówi, że „do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej”, czyli przed dniem zawarcia związku małżeńskiego.
Podstawą do orzeczenia rozwodu jest przede wszystkim trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego, ustanie więzi psychicznej, gospodarczej oraz fizycznej. Zgodnie z kilkoma orzeczeniami w podobnych sprawach wskazać należy, że „za zawinione, na gruncie przepisów rozwodowych, uznaje się działania lub zaniechania małżonka będące wyrazem jego woli, które stanowią naruszenie obowiązków wynikających z przepisów prawa małżeńskiego (art. 23 KRO art. 24 KRO, art. 27 KRO) lub zasad współżycia społecznego i prowadzą do zupełnego i trwałego rozkładu pożycia”.
Warto wskazać, że działanie to nie musi być nawet zawinione. Wedle wielu statystyk wśród przyczyn wymienianych najczęściej wskazywana była niewierność, a także alkoholizm oraz unikanie wspólnego pożycia. Wskazać należy również, że agresywne zachowanie wobec współmałżonka to nie tylko przemoc fizyczna, czyli naruszanie nietykalności cielesnej współmałżonka, ale także przemoc psychiczna, a więc np. używanie pod jego adresem wulgarnych, obraźliwych słów, poniżanie, szykanowanie, zniesławianie małżonka. Zachowanie takie jest niedopuszczalne i może zostać uznane za zawinioną przyczynę rozkładu pożycia małżeńskiego. To samo dotyczy również unikania małżeńskiego pożycia, które prowadzi na zupełnego rozpadu rodziny.
Jeśli zaś chodzi o kwestie gospodarcze, to istotne jest tutaj wykazanie, że nie prowadzicie Państwo wspólnego gospodarstwa domowego, nie macie wspólnych pieniędzy, kont i tak dalej. Możecie Państwo jak najbardziej ze sobą mieszkać, to nie stanowi żadnej przeszkody, jednak nie może istnieć żadna więź gospodarcza, a z tego, co Pan opisuje, małżonka w żaden sposób nie dokłada się do Pańskiego majątku, a zatem należy wskazać, że nie prowadzicie Państwo wspólnej gospodarki finansowej.
Sąd będzie badał, czy istnieje między Państwem więź uczuciowa, fizyczna i majątkowa, a jeżeli nie istnieje, to od jak dawna. To samo dotyczy zaniku więzi fizycznej. W pewnych okolicznościach okres zaniku tej sfery może być bardzo krótki, np. gdy doszło do zdrady małżeńskiej i oczywistym będzie dla sądu, że zdradzony małżonek nie wybaczył i nigdy nie wybaczy, a zatem rozkład jest zupełny i trwały, więc nie ma sensu dalsze utrzymywanie formalno-prawnych więzów. Jednak u innych małżonków ten sam okres zaniku sfery fizycznej może być uznany za niewystarczający i sąd stwierdzi, że rozkład pożycia nie ma cech trwałości.
I oczywiście najważniejsze – sąd, stwierdzając trwałość rozkładu pożycia sąd na podstawie ustalonego stanu faktycznego, musi być przekonany, że małżonkowie już do siebie nie powrócą. Dlatego z opisu Pańskiego zapytania wynika, że spełniacie Państwo przesłanki do orzeczenia rozwodu.
Jeśli zaś chodzi o podział majątku wspólnego, tutaj sprawa wygląda trochę inaczej. Sądy najczęściej wyłączają sprawy o podział majątku wspólnego do odrębnych postępowań z uwagi na ich stopień skomplikowania. Postępowanie to ma na celu wyszczególnienie całego majątku wspólnego, następnie jego wycenę i sprawiedliwy podział. Z tego, co Pan pisze, np. Pański wkład w kredyt był bardzo duży, dlatego też sąd może ten składnik majątku przyznać Panu bądź Panu za niewielką spłatą. To Pan może wskazać w pozwie, w jaki sposób chciałby Pan dokonać podziału, jednakże sąd może zarządzić inaczej. Wiele składników majątku, takich jak nieruchomość itp., będzie podlegać wycenie przez biegłego sądowego.
Mając na uwadze powyższe, należy wskazać, że takich sytuacji jest wiele i postępowania o podział są bardzo długie. Rozwód można otrzymać już na dwóch, trzech rozprawach, a sam podział majątku może trwać dwa lata albo i dłużej.
Trudno wskazać, jak może być dokonany podział. Co do zasady sąd stara się dokonać tzw. podziału fizycznego. Oznacza to, że stara się podzielić małżonków wedle możliwości. Może przyznać obu po mieszkaniu, jeśli posiadają np. dwa. Drugi sposób podziału to przyznanie jednej osobie z obowiązkiem spłaty drugiej strony. W trzeciej możliwości należy wskazać, że sąd może nakazać sprzedanie majątku za pośrednictwem komornika i dokonać podziału sumy uzyskanej z egzekucji wedle udziałów wskazanych przez sąd.
Brak więzi gospodarczej i emocjonalnej
Anna i Marek byli małżeństwem przez 12 lat. Ostatnie trzy lata żyli razem, ale praktycznie jak współlokatorzy – nie prowadzili wspólnego gospodarstwa domowego, mieli oddzielne konta bankowe i przestali dzielić się obowiązkami. Nie byli ze sobą blisko emocjonalnie ani fizycznie. Anna postanowiła więc złożyć pozew o rozwód, ponieważ uznała, że ich związek jest martwy. Sąd, analizując ich sytuację, stwierdził, że rozpad ich małżeństwa był zupełny i trwały. Marek zgodził się na rozwód, więc proces przebiegł bezproblemowo, a sąd orzekł rozwód już po dwóch rozprawach.
Zdrada i szybki rozpad więzi fizycznej
Joanna odkryła, że jej mąż Krzysztof od kilku miesięcy ma romans z inną kobietą. Po tym odkryciu całkowicie zerwała z nim więź fizyczną i uczuciową, co doprowadziło do pełnego rozkładu ich małżeństwa. Krzysztof przyznał się do zdrady i uznał, że ich związek nie ma przyszłości. Joanna zdecydowała się na rozwód, a sąd, biorąc pod uwagę zdradę i brak możliwości odbudowy więzi, uznał, że małżeństwo rozpadło się trwale. W rezultacie sąd orzekł rozwód już po jednej rozprawie.
Skomplikowany podział majątku
Małgorzata i Piotr byli małżeństwem przez 15 lat. W tym czasie nabyli wspólny dom oraz samochód, ale również zaciągnęli razem kredyt hipoteczny. Kiedy postanowili się rozwieść, pojawiły się spory co do podziału majątku – Małgorzata chciała zachować dom, podczas gdy Piotr argumentował, że jego wkład w kredyt był większy. Sąd, uznając, że sprawa podziału majątku jest złożona, wyłączył ją z procesu rozwodowego. Rozwód został orzeczony po trzech rozprawach, natomiast podział majątku trwał jeszcze dwa lata, podczas których sąd korzystał z opinii biegłych i mediatorów.
Artykuł wyjaśnia najważniejsze kwestie dotyczące rozwodów. Podstawą do rozwodu może być zarówno zawinione zachowanie jednego z małżonków, np. zdrada, przemoc czy unikanie wspólnego pożycia, jak i sytuacje bez winy. Wspomniano również o trudnych kwestiach, takich jak podział majątku, który często wymaga dodatkowego postępowania i wyceny przez biegłych, co może wydłużyć czas trwania sprawy.
Jeśli stoisz przed trudną decyzją o rozwodzie i nie wiesz, od czego zacząć, skorzystaj z naszych porad prawnych online! Oferujemy profesjonalne wsparcie na każdym etapie – od zrozumienia podstaw prawnych rozwodu, aż po omówienie takich kwestii jak podział majątku czy ustalenie alimentów. Przygotowujemy również niezbędne pisma i dokumenty dotyczące danej sprawy. Nie czekaj – już dziś opisz nam swoją sprawę w formularzu umieszczonym pod tekstem.
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Michał Berliński
Prawnik, absolwent Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II w Lublinie. Studia ukończył w 2015 roku obroną pracy magisterskiej w Katedrze Prawa Pracy o temacie „Zakaz konkurencji w trakcie i po ustaniu stosunku pracy”. Podczas studiów praktykował w kancelariach adwokackich i radcowskich oraz w prokuraturze, udzielał również porad prawnych w Uniwersyteckiej Poradni Prawnej głównie z zakresu prawa cywilnego oraz rodzinnego. Ukończył aplikację komorniczą w Izbie Komorniczej przy Sądzie Apelacyjnym w Lublinie. W 2018 roku uzyskał pozytywny wynik z egzaminu komorniczego i został powołany na stanowisko asesora komorniczego przez Prezesa Sądu Apelacyjnego w Lublinie. Nieprzerwanie od 2015 roku pracuje jako asystent komornika, aplikant, a teraz jako asesor komorniczy i kierownik kancelarii. W 2018 roku ukończył także projekt edukacyjny „Pracownia Liderów Prawa” – program naukowy pod patronatem Ministerstwa Sprawiedliwości. Specjalizuje się głównie w prawie cywilnym, rodzinnym, postępowaniu cywilnym oraz egzekucyjnym. Interesuje się również prawem pracy, nieruchomości i ich obrotem, a także prawem nowych technologii i rynkiem e-commerce.
Zapytaj prawnika
