Ochrona dzieci przed alkoholem u dziadków, co może zrobić ojciec w trakcie separacji?

Zakaz pozostawiania dzieci u dziadków

Co do zasady nie może jej Pan tego zabronić, jeżeli dziadkowie zamieszkują na terenie Polski – jeżeli macie Państwo pełną władzę rodzicielską, żona ma jedynie obowiązek informowania Pana o miejscu pobytu dzieci. Jeżeli jednak dziadkowie nadużywają alkoholu i istnieje obawa o zdrowie oraz życie dzieci, powinien Pan powiadomić o tym sąd, który orzeka separację i pomyśleć nad ewentualnym przejęciem pieczy nad dziećmi. Zgodnie z treścią art. 95 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (w skrócie K.r.io.) „Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw”. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie zawiera definicji władzy rodzicielskiej ani też nie wymienia wyczerpująco jej składników (zob. art. 92 Nb 1).

Najbardziej „wymowny” z tego punktu widzenia jest art. 95 § 1 K.r.io., który jako składniki władzy rodzicielskiej wymienia pieczę nad osobą dziecka oraz pieczę nad jego majątkiem, a także wychowywanie dziecka. Równocześnie użyty przed tym wyliczeniem zwrot „w szczególności” wskazuje na to, że nie jest ono wyczerpujące. Chcąc przeto dać pełną odpowiedź na pytanie, jakie są elementy władzy rodzicielskiej, trzeba posłużyć się także dalszymi przepisami, a zwłaszcza art. 98. Stosownie do tego doktryna dzieli całość władzy rodzicielskiej na następujące człony: 1) pieczę nad osobą dziecka; 2) zarząd majątkiem dziecka oraz 3) reprezentowanie dziecka (zob. K. Jagielski, Istota i treść władzy rodzicielskiej, SC 1963, t. 2, s. 122; J. Winiarz, J. Gajda, Prawo rodzinne, s. 205).

Sprawowanie władzy rodzicielskiej

Rodzice powinni władzę rodzicielską sprawować w taki sposób, aby wszystkie ich poczynania odpowiadały interesom dziecka. Wypowiadając tę myśl, art. 95 § 3 K.r.io. odwołuje się do dwóch wskazań, nakazuje bowiem wykonywać władzę rodzicielską tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny. Tak np. J. Ignatowicz, M. Nazar, Prawo rodzinne, Warszawa 2016, s. 525. W istocie jednak jest to wskazanie jednolite, w pełni harmonijne, właściwie bowiem rozumiany interes dziecka jest zawsze zbieżny z interesem ogólnospołecznym. W doktrynie zasada dobra dziecka jest zaliczana do kategorii klauzul generalnych (por. S. Szer, Prawo rodzinne, s. 263).

Z uwagi na powyższe, w ramach posiadanego uprawnienia w przedmiocie władzy rodzicielskiej, rodzic może wykonywać wszelkie czynności zmierzające do zachowania władzy rodzicielskiej, a także wykonywać czynności zmierzające do zachowania interesów dziecka. Jeżeli nie jesteście Państwo małżeństwem ani nie doszło do rozwodu i uregulowania tej kwestii, obecnie macie Państwo pełną władzę rodzicielską, a więc w przypadku śmierci jednego z rodziców drugi rodzic sprawować będzie pieczę nad dzieckiem.

Dlatego też, co do zasady, nie może Pan zabronić żonie pozostawiania dzieci u dziadków, ale może Pan zwrócić na to uwagę sądu, który powinien pouczyć żonę, że jeżeli dobro dzieci jest w tym miejscu naruszone, może dojść do ingerencji sądu we władzę rodzicielską. Powinien Pan także rozważyć ewentualne przejęcie pieczy nad dziećmi – o ile jest to oczywiście możliwe.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59