• Zaktualizowano: 2024-12-22 • Autor: Katarzyna Bereda
Proszę o pomoc w sprawie mojego udziału w postępowaniu o rozwód i eksmisję. W ubiegłym roku, z wniosku żony sąd wyznaczył pierwszą rozprawę o rozwód. W dniu rozprawy byłem chory i sąd odroczył sprawę na 4 miesiące. Po tym czasie rozprawa się odbyła z moim udziałem. Następny termin sąd ustalił za 4 miesiące, niestety byłem znów chory, przedstawiłem zwolnienie lekarskie, sytuacja się powtórzyła 3 miesiące później – nie stawiłem się z powodu depresji. Kolejny termin mam za półtora miesiąca i jeszcze następny za 2 miesiące. Sąd w wezwaniu zaznaczył, że jeśli się nie stawię, a nie będę miał zwolnienia od lekarza sądowego, to pominie mój udział. Czy sędzia może żądać zwolnienia od lekarza sądowego, skoro nadal obowiązuje art. 91 ustawy o zapobieganiu Covid? Trudno mi przewidzieć, jak się będę czuł za miesiąc czy dwa, możliwe, że nadal będę przebywać na zwolnieniu od swojego lekarza. Kontakty z żoną, mimo leczenia, w dalszym ciągu powodują u mnie stany depresyjne i nawracające myśli samobójcze. Z tego powodu przebywam na zasiłku rehabilitacyjnym przyznanym na podstawie opinii lekarza orzecznika. Czy sąd może nie uwzględnić usprawiedliwienia i orzec z pominięciem dowodu z moich zeznać? Gdyby do tego doszło, jak można się odwołać?
Niestety, sąd ma rację, albowiem w przypadku tak częstego nadużywania nieobecności na skutek choroby i przedkładania zwolnień lekarskich sąd może zastosować wymóg uzyskania zwolnienia od lekarza sądowego.
Zaznaczam bowiem, iż przed stanem epidemii nie można było przedkładać innych zwolnień lekarskich aniżeli tych potwierdzonych przez biegłego sądowego – na marginesie zaznaczam, iż takie potwierdzenie nie jest także problemem, jeżeli jest Pan chory, zapewne takie potwierdzenie Pan otrzyma.
Obecnie nie ma bowiem już stanu epidemii, a nawet pomimo obowiązywania ustawy o COVID zastosowanie mają zasady ogólne, a w szczególności art. 5 Kodeksu cywilnego (K.c.): „Nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony”.
Zgodnie z tradycyjnym ujęciem zaproponowanym przez A. Woltera – klauzulami generalnymi są przepisy prawne, w których nie są dokładnie sprecyzowane wszystkie elementy składające się na hipotezę czy dyspozycję normy prawnej, a ocena konkretnego stanu faktycznego zostaje przerzucona na organ stosujący prawo (por. Wolter, Ignatowicz, Stefaniuk, Prawo cywilne, 2001, s. 76).
Doprecyzowując nieco stanowisko zaprezentowane powyżej, w doktrynie przyjmuje się, że klauzule generalne to zwroty:
1) niedookreślone, zawarte w tekstach prawnych i odsyłające do oznaczonych kryteriów pozaprawnych;
2) zapewniające organom stosującym prawo dużą swobodę przy formułowaniu decyzji i wymagające określonych wartościowań, w oparciu o wskazane kryteria oceny;
3) których istnienie służyć ma słuszności rozstrzygnięć sądowych (por. K. Wójcik, Teoretyczna, s. 51; J. Preussner-Zamorska, Problematyka, s. 101 i n. oraz R. Stefanicki, Klauzula, s. 57).
Przepis art. 5 K.c. reguluje problematykę nadużycia prawa w znaczeniu podmiotowym. Istotą tego zjawiska jest to, iż określone zachowanie mieści się, formalnie rzecz ujmując, w granicach przysługującego prawa, w rzeczywistości jednak narusza ono porządek prawny i sformułowane w nim w sposób obiektywny zasady postępowania. Zachowanie uprawnionego, formalnie pozostając w granicach wytyczonych przez przepis ustawy, staje się zatem – z uwagi na regulację o bardziej ogólnym charakterze – jedynie pozorem działania zgodnego z prawem.
Proszę bowiem mieć na uwadze, iż postępowanie sądowe musi się kiedyś odbyć i zakończyć – dlatego też ciągłe przekładanie sprawy z uwagi na chorobę i brak potwierdzenia przez biegłego może stanowić nadużywanie przez Pana prawa, co sąd może wykorzystać i pominąć Pana udział w sprawie. Jeżeli więc nie czuje się Pan na siłach, aby uczestniczyć w sprawie, proszę albo potwierdzić zwolnienie u biegłego, albo skorzystać z pomocy pełnomocnika.
Jeżeli sąd zakończy postępowanie pod Pana nieobecność, może Pan jedynie powoływać się na tę okoliczność w apelacji. Zatem zalecam udać się do lekarza sądowego lub zastanowić się nad skorzystaniem z uczestniczenia w rozprawie w formie zdalnej albo skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika.
Nieobecność z powodu choroby fizycznej
Pan Jan miał wyznaczoną rozprawę o podział majątku po rozwodzie. Na dzień przed rozprawą zachorował na grypę i złożył w sądzie zwolnienie lekarskie od swojego lekarza rodzinnego. Sąd odroczył rozprawę, ale w kolejnym terminie, gdy Jan znów nie mógł się stawić z powodu choroby, sąd zażądał zaświadczenia od lekarza sądowego. Jan nie dostarczył takiego dokumentu, co spowodowało, że sąd pominął jego obecność i przeprowadził rozprawę bez niego.
Zwolnienie lekarskie a depresja
Pani Anna była w trakcie sprawy rozwodowej, jednak cierpiała na ciężką depresję, która uniemożliwiała jej udział w rozprawie. Przedstawiła zwolnienie od swojego psychiatry, jednak sąd podkreślił, że kolejne zaświadczenia muszą pochodzić od lekarza sądowego. Pani Anna nie zgłosiła się do lekarza sądowego, w wyniku czego sąd mógł przeprowadzić rozprawę pod jej nieobecność.
Stan zdrowia a kontynuacja postępowania
Pan Tomasz miał problemy z sercem, co uniemożliwiało mu stawienie się na rozprawie dotyczącej jego sprawy o alimenty. Po trzech odroczonych terminach, sąd zażądał zaświadczenia od lekarza sądowego. Tomasz skonsultował się z lekarzem sądowym, uzyskał wymagane zaświadczenie, dzięki czemu rozprawa została ponownie odroczona, a jego nieobecność została usprawiedliwiona.
W postępowaniach sądowych usprawiedliwienie nieobecności z powodu choroby wymaga szczególnej ostrożności. Standardowe zwolnienia lekarskie mogą nie wystarczyć, zwłaszcza gdy sąd zaczyna podejrzewać nadużywanie tego prawa. W takich przypadkach konieczne jest przedstawienie zaświadczenia od lekarza sądowego, aby uniknąć pominięcia udziału w rozprawie i ewentualnych niekorzystnych rozstrzygnięć.
Potrzebujesz porady prawnej online lub pomocy w przygotowaniu profesjonalnych pism procesowych? Skontaktuj się z nami, a otrzymasz wsparcie od doświadczonych prawników, bez wychodzenia z domu! Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.
Zapytaj prawnika
