• Zaktualizowano: 2024-04-16 • Autor: Katarzyna Bereda
Mój mąż dowiedział się, że miałam romans (zainstalował mi program śledzący na telefonie). Wszystko mu potwierdziłam, opowiedziałam, jak wyglądała sytuacja, teraz staramy się poukładać nasze sprawy i naprawić małżeństwo. Niestety poinformował żonę mężczyzny, z którym się spotykałam, i przesłał jej wiadomości, jakie wymienialiśmy. Teraz ona mnie nęka i grozi (całkiem zrozumiałe), żąda połowy kwoty, którą jej mąż wydał na hotele oraz grozi, że opowie o wszystkim moim znajomym, współpracownikom i rodzinie oraz że wezwie mnie na świadka na rozprawę rozwodową. Czy mogę coś w tej sytuacji zrobić, jakoś się zabezpieczyć? Czy muszę oddać jej pieniądze? Jeśli wezwie mnie na świadka, czy muszę złożyć zeznanie w tej sprawie, czy mogę odmówić składania wyjaśnień?
W pierwszej kolejności wskazuję, iż w mojej ocenie zachowanie opisanej osoby może nosić znamiona groźby. Zgodnie bowiem z treścią art. 115 § 12 Kodeksu karnego groźbą bezprawną jest zarówno groźba, o której mowa w art. 190, jak i groźba spowodowania postępowania karnego lub innego postępowania, w którym może zostać nałożona administracyjna kara pieniężna, jak również rozgłoszenia wiadomości uwłaczającej czci zagrożonego lub jego osoby najbliższej; nie stanowi groźby zapowiedź spowodowania postępowania karnego lub innego postępowania, w którym może zostać nałożona administracyjna kara pieniężna, jeżeli ma ona jedynie na celu ochronę prawa naruszonego przestępstwem lub zachowaniem zagrożonym administracyjną karą pieniężną.
Zgodnie z art. 115 § 12 Kodeksu karnego groźbą bezprawną jest zarówno groźba, o której mowa w art. 190 (tzw. groźba karalna), jak i groźba spowodowania postępowania karnego lub rozgłoszenia wiadomości uwłaczającej czci zagrożonego lub jego osoby najbliższej. Przy czym nie stanowi groźby zapowiedź spowodowania postępowania karnego, jeżeli ma ona jedynie na celu ochronę prawa naruszonego przestępstwem. Istotą groźby jest zatem zapowiedź naruszenia prawnego dobra (K. Daszkiewicz, Groźba w polskim prawie, s. 9), tj. zapowiedź spowodowania negatywnych konsekwencji, jakie mogą spotkać osobę zagrożoną lub jego osoby najbliższe. Innymi słowy, grożenie polega na ukazaniu innej osobie, że jeżeli nie wykona ona określonych działań korzystnych z punktu widzenia osoby wypowiadającej groźby, to może spotkać ją lub jej najbliższego niekorzystne zdarzenie, pogarszające jego sytuację, niż gdyby działanie to wykonał [Filar (red.), Kodeks karny, s. 524].
Z uwagi na powyższe wszelkie twierdzenia, iż informacje na Pani temat zostaną rozgłoszone i przekazane innym osobom, mogą przybierać postać groźby bezprawnej. Nie widzę także podstaw do tego, aby musiała Pani zwrócić jakiekolwiek środki finansowe, chyba że z niniejszym wystąpiłby Pani były partner – w zakresie np. powództwa o bezpodstawne wzbogacenie lub zwrot darowizny. W mojej ocenie nie ma jednak do tego żadnych podstaw. Dlatego nie powinna Pani spełniać powyższych roszczeń.
Zobacz również: Nękanie zastraszanie kodeks karny
Odpowiadając także na dalsze pytanie, wskazuję, iż zgodnie z art. 261 Kodeksu postępowania cywilnego:
„§ 1. Nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka, z wyjątkiem małżonków stron, ich wstępnych, zstępnych i rodzeństwa oraz powinowatych w tej samej linii lub stopniu, jak również osób pozostających ze stronami w stosunku przysposobienia. Prawo odmowy zeznań trwa po ustaniu małżeństwa lub rozwiązaniu stosunku przysposobienia. Jednakże odmowa zeznań nie jest dopuszczalna w sprawach o prawa stanu, z wyjątkiem spraw o rozwód.
§ 2. Świadek może odmówić odpowiedzi na zadane mu pytanie, jeżeli zeznanie mogłoby narazić jego lub jego bliskich, wymienionych w paragrafie poprzedzającym, na odpowiedzialność karną, hańbę lub dotkliwą i bezpośrednią szkodę majątkową albo jeżeli zeznanie miałoby być połączone z pogwałceniem istotnej tajemnicy zawodowej. Duchowny może odmówić zeznań co do faktów powierzonych mu na spowiedzi”.
Z uwagi na powyższe, jeżeli zostanie Pani powołana jako świadek w postępowaniu rozwodowym – co oczywiście może się zdarzyć – nie może Pani odmówić składania zeznań, bowiem niniejszy katalog osób uprawnionych od odmowy został wskazany w paragrafie 1.
Natomiast, jeżeli uzna Pani, że pojedyncze pytanie może narazić Panią lub Pani rodzinę na odpowiedzialność karną, hańbę lub szkodę – będzie Pani przysługiwało prawo do odmowy odpowiedzi na pytanie.
Groźby w mediach społecznościowych
Ania, po odkryciu romansu swojego męża z koleżanką z pracy, zaczęła regularnie wysyłać groźby i oskarżenia na jej profil na Facebooku. Opublikowała również prywatne wiadomości między Anią a jej mężem, grożąc, że rozpowszechni więcej kompromitujących informacji, jeśli Ania nie "zostawi jej męża w spokoju".
Wymuszenie pieniędzy
Ewa otrzymała email od żony swojego byłego kochanka, w którym żądała zwrotu pieniędzy wydanych na prezent dla Ewy oraz na wspólne wakacje. Żona groziła, że jeśli Ewa nie zapłaci, to ona upubliczni całą sprawę w miejscu pracy Ewy i wśród jej rodziny, stawiając Ewę w bardzo złym świetle.
Bezpośrednie konfrontacje i groźby fizyczne
Kasia została zaskoczona przez żonę swojego byłego kochanka, która czekała na nią pod jej domem. Podczas konfrontacji żona była agresywna, groziła Kasi, że "odczuje konsekwencje swojego zachowania", jeśli nie zakończy wszelkich kontaktów z jej mężem. Żona stwierdziła też, że Kasia będzie musiała stanąć przed sądem jako świadek w ich sprawie rozwodowej.
1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
Były mąż lub kochanek stosuje wobec ciebie groźby i szantaż? Jak bronić się przed takim działaniami, gdzie zgłosić problem? Chcesz skorzystać z porady prawnika, opisz nam swój problem i zadaj pytania wypełniając formularz poniżej ▼▼▼.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.
Zapytaj prawnika
