• Zaktualizowano: 2024-12-11 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Córka i jej były mąż są współwłaścicielami po połowie domu wraz z działką. Jednocześnie jej były mąż posiada na własność dom i budynki gospodarcze na działce rolnej – ta nieruchomość obciążona jest hipotecznie pożyczką. Rozwód nastąpił bez orzekania o winie i bez uregulowania spraw majątkowych. Obecnie były mąż mieszka w ich wspólnym domu, natomiast córka mieszka w jego nieruchomości – tej obciążonej hipoteką. Czy w tym wypadku byłaby możliwa zamiana z przeniesieniem obciążenia hipotecznego z jednej nieruchomości na drugą? Czyli córka zrezygnowałaby z udziału we wspólnym domu na rzecz byłego męża, a sama nabyłaby od niego pełną własność jego nieruchomości, przy czym hipoteka również zostałaby przeniesiona. Zamiana odbyłaby się za obopólną zgodą. Jak to przeprowadzić?
Zacznijmy od kwestii zamiany nieruchomości. Jeden dom jest współwłasnością córki i jej byłego męża. Drugi zaś jest własnością wyłącznie jej byłego męża.
Byli małżonkowie mogą w drodze ugody podzielić się majątkiem wspólnym, czyli córka ma prawo przyznać swoją część ich wspólnej nieruchomości byłemu mężowi. On zaś ma prawo – zamiast spłaty jej części w nieruchomości wspólnej – przekazać jej inną swoją nieruchomość. Wymaga to wizyty o notariusza, który wskaże także związane z tym obowiązki i koszty podatkowe.
Jako że tutaj w ramach podziału majątku wspólnego doszłaby kwestia zamiany (były mąż zamiast spłacić udział żony w nieruchomości wspólnej przekazałby jej swoją nieruchomość), niezbędne byłoby dokładne wskazanie przez notariusza, czy po drodze nie wystąpi konieczność zapłaty podatku od darowizny. Oczywiście można tego dokonać także przed sądem na zgodny wniosek stron, wówczas nie notariusz ale byli małżonkowie muszą dopilnować kwestii podatkowych.
Co do możliwości przeniesienia obciążenia hipotecznego na inną nieruchomość – wszystko zależy od zgody banku. Generalnie jednak, jeśli nieruchomość, jaką otrzyma były mąż, będzie większej wartości lub takiej samej jak ta obecnie obciążona hipoteką, to możliwe jest wnioskowanie przez niego o przeniesienie hipoteki. Jest to jednak długi proces. Do banku trzeba złożyć wniosek o przeniesienie, dołączyć dokumenty, które dotyczą nieruchomości (w tym także operat szacunkowy); dokumenty na dowód własności do nieruchomości, na którą ma dojść do przeniesienia hipoteki (prawomocny wyrok sądu albo akt notarialny). Dalej bank ponownie zbada zdolność kredytową byłego męża jako pożyczkobiorcy. Jeśli ustali spadek dochodów lub wyższe koszty życia, to może odmówić przeniesienia hipoteki.
Jeśli jednak bank wyraziłby zgodę na przeniesienie hipoteki, to trzeba będzie złożyć do sądu wniosek o wykreślenie hipoteki z KW, a to trwa nawet do roku w dużych miastach. Oczywiście zanim były mąż rozpocząłby ww. procedurę, musi skonsultować się z bankiem czy bank jeszcze czegoś wymaga i czy w ogóle dany bank dopuszcza wnioskowanie o przeniesienie hipoteki. Dla córki to ryzyko, bowiem procedura może trwać rok i dłużej, a ona jest z nieruchomością obciążoną hipotecznie i dla banku to ona odpowiada jako dłużnik rzeczowy. Często banki dopuszczają przeniesienie hipoteki, ale prócz wymienionej procedury wymagają opłaty za przeniesienie nawet do 1500 zł.
Podsumowując, przedstawiona procedura przeniesienia hipoteki jest możliwa, ale zależy od banku i jego warunków oraz od sytuacji finansowej i życiowej byłego męża. Dla Pańskiej córki to zaś zawsze ryzyko i nawet kilka lat niepewności a gdyby bank ostatecznie odmówił zgody na przeniesienie, zostałaby z domem obciążonym hipotecznie, a były mąż skorzystałby na tym, dysponując nieruchomością bez obciążeń. Lepiej więc gdyby były mąż spłacił bank i dopiero wtedy doszło między nimi do zamiany.
Podział majątku po rozwodzie z zamianą nieruchomości i przeniesieniem hipoteki jest możliwy, ale wymaga zgody banku oraz odpowiednich formalności. Proces ten może być czasochłonny i wiązać się z ryzykiem, dlatego kluczowe jest dokładne przeanalizowanie sytuacji finansowej oraz możliwości prawnych przed podjęciem decyzji. Zamiana może być korzystna dla obu stron, pod warunkiem, że wszelkie kwestie związane z hipoteką zostaną odpowiednio uregulowane.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz sporządzanie pism dotyczących podziału majątku, zamiany nieruchomości i przeniesienia hipoteki – szybko, rzetelnie i dostosowane do Twoich indywidualnych potrzeb. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać wsparcie na każdym etapie procesu. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika