Dysponowanie majątkiem po rozwodzie, gdy nie doszło do podziału majątku

Równe udziały małżonków w majątku wspólnym i wyjątki od tej reguły

Jeżeli w trakcie trwania małżeństwa dokonał Pan darowizny z majątku osobistego na majątek wspólny, to niniejsze podlega podziałowi zgodnie z poniższą zasadą. Jak stanowi art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.): „Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym”. Dlatego też, jeżeli obecnie Państwa udziały są równe, podział majątku może nastąpić zgodnie z powyższym twierdzeniem, albowiem jest to zasada. Reguła ta, podyktowana zasadą równouprawnienia małżonków, może zostać jednak zmodyfikowana w uzasadnionych przypadkach.

Z art. 43 § 2 K.r.o. wynika, że ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym po ustaniu wspólności może nastąpić wtedy, gdy: 1) zaistnieją po temu ważne powody, 2) małżonkowie w nierównym stopniu przyczynili się do powstania majątku wspólnego. Ustawodawca konsekwentnie, tak jak w przypadku obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny unormowanego w art. 27 K.r.o., uznaje pracę przy wychowywaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym za zadośćuczynienie obowiązkom małżeńskim, nakazując uwzględnienie tej pracy przy określaniu ewentualnych nierównych udziałów w majątku wspólnym.

Podział majątku po rozwodzie

Dlatego też, jeżeli obecnie jesteście Państwo po rozwodzie, jak najbardziej może dojść do podziału majątku. Nie można jednak twierdzić, iż Panu nie należy się nic – podział zazwyczaj jest równy, chyba że istnieją jedne z powyższych przesłanek. Jeżeli nie zgadza się Pan na zaproponowany podział, sprawa powinna zostać skierowana do sądu, albowiem notarialnie możecie Państwo podzielić majątek jedynie w przypadku zgodnego porozumienia. W przypadku konfliktu – w tym zakresie sprawę rozstrzygnie sąd.

Zgodnie z art. 211 Kodeksu cywilnego (K.c.): „Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości. W piśmiennictwie, ze względu na treść art. 211 K.c., wskazuje się, że wśród metod podziału majątku wspólnego pierwszeństwo należy przypisać podziałowi fizycznemu (por. np. M. Sychowicz, w: Piasecki, Komentarz KRO, 2011, s. 300; E. Skowrońska-Bocian, w: Wierciński, Komentarz KRO, s. 435).

Udziały byłych małżonków w majątku zgromadzonym w trakcie małżeństwa

Dlatego też nie można zgodzić się z Pana żoną, iż nic się Pan nie należy – podział majątku wspólnego zależy od wielu czynników, jednak jeżeli nie zgadza się Pan na zaproponowany podział – podział u notariusza nie odbędzie się, a sprawa winna zostać skierowana do sądu.

Po rozwodzie, gdy nie ma między Państwem wspólności małżeńskiej, każdy z Państwa posiada udział, którym może dowolnie rozporządzać, a więc także sprzedać lub go darować innej osobie. Tak więc była żona mogła swoim udziałem w nieruchomości rozporządzić i np. go sprzedać lub darować.

Podsumowując: skoro nastąpił rozwód, to zniesiona jest wspólność małżeńska i powstają udziały w majątku wspólnym, które można dzielić i nimi rozporządzać.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59