• Autor: Małgorzata Rybarczyk
Mój partner chciałby adoptować mojego syna. Żyjemy w konkubinacie. W sądzie toczy się sprawa o odebranie władzy biologicznemu ojcu. Czy partner może przysposobić mojego syna, podczas kiedy żyjemy w konkubinacie? Jak wygląda taka procedura?
Kwestie dotyczące przysposobienia dziecka reguluje Kodeks rodzinny i opiekuńczy dalej zwany K.r.o.
Ustawodawca jednoznacznie stwierdza, iż przysposobienie może nastąpić tylko i wyłącznie dla dobra małoletniego (art. 114 K.r.o.). Jak wskazuje Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 5 października 1983 r., sygn. akt III CRN 234/83 „Dobro dziecka ma być więc zasadniczym, a właściwie jedynym motywem, jakim powinien kierować się sąd przy orzekaniu o przysposobieniu. Celem przysposobienia ma być przyjęcie dziecka do rodziny i stworzenie mu warunków należytego rozwoju zarówno fizycznego, jak i duchowego (psychicznego), rozwoju lepszego, niż miało ono w dotychczasowym środowisku, czyli u rodziców naturalnych lub u opiekunów. (…)
Zobacz również: Przysposobienie dziecka a kontakty z biologicznym ojcem
Nawet przy przyjęciu, że materiał dowodowy zebrany w sprawie o przysposobienie wskazuje na trwałość konkubinatu jednego z rodziców dziecka z osobą, która chce je przysposobić, i na istnienie dużego prawdopodobieństwa, że osoby te zawrą ze sobą związek małżeński, sąd nie powinien orzekać o przysposobieniu dziecka przez konkubenta, lecz mając na uwadze dobro dziecka, odroczyć rozprawę lub zawiesić postępowanie (chociażby na zgodny wniosek uczestników postępowania) i orzeczenie merytoryczne wydać dopiero po zawarciu związku małżeńskiego. Orzeczenie przysposobienia po zawarciu małżeństwa będzie w takim wypadku zawsze zgodne z dobrem dziecka, gdyż doprowadzi do stworzenia mu normalnej rodziny. Zachowane bowiem zostaną prawa i obowiązki rodzica w stosunku do dziecka (art. 121 § 3 k.r.o.), jak również przysługiwać mu będzie władza rodzicielska (art. 123 § 2 k.r.o.), a z drugiej strony powstanie między dzieckiem a przysposabiającym je małżonkiem jednego z jego rodziców taki stosunek jak między ojcem czy matką a dzieckiem (art. 121 § 1 k.r.o). Zgoda matki na przysposobienie dziecka przez jej konkubenta wymaga z jej strony świadomości, że wskutek przysposobienia utraci ona władzę rodzicielską nad dzieckiem”.
Utrata władzy rodzicielskiej przez matkę nastąpi na skutek zapisu art. 121 § 3 K.r.o. stanowiącego, iż ustają prawa i obowiązki przysposobionego wynikające z pokrewieństwa względem jego krewnych, jak również prawa i obowiązki tych krewnych względem niego.
Zobacz również: Czy można przysposobić dziecko które ma ojca?
Tak więc, jeżeli dojdzie do pozbawienia władzy rodzicielskiej biologicznego ojca dziecka, Pani partner, chcąc przysposobić Pani dziecko, winien w pierwszej kolejności wstąpić w związek małżeński z Panią i dopiero w dalszym kroku złożyć wniosek o przysposobienie.
Proszę pamiętać, iż zgodnie z art. 1211 § 1 K.r.o. przepisu art. 121 § 3 K.r.o. nie stosuje się względem małżonka, którego dziecko zostało przysposobione przez drugiego małżonka, ani względem krewnych tego małżonka, także w razie przysposobienia po ustaniu małżeństwa przez śmierć tego małżonka.
Co do samej procedury – wszczęcie następuje na skutek wniosku osoby, która chce przysposobić dziecko. Sąd w dalszej kolejności bada, czy zachodzi właściwa różnica wieku pomiędzy dzieckiem i przyszłym rodzicem, tj. około 18 lat. I następnie bada sytuację finansową rodzica, stan zdrowia, zdolność psychiczną do wychowywania dziecka, warunki mieszkaniowe, posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych. Jeżeli zaś dziecko ma ukończone 13 lat to także sąd musi zapytać dziecka, czy wraża ono zgodę na przysposobienie. Po tej procedurze sąd wydaje orzeczenie.
Zobacz również: Matka z dzieckiem i nowy partner
Czym się różni adopcja od przysposobienia dziecka i co należy zrobić aby przysposobić dziecko partnera bądź partnerki? Masz więcej pytań, zadaj je prawnikowi wypełniając formularz poniżej ▼▼▼.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Małgorzata Rybarczyk
Radca prawny.
Zapytaj prawnika