• Zaktualizowano: 2024-09-14 • Autor: Tomasz Krupiński
Jestem z mężem w trakcie rozwodu od 3 lat. W związku z tym, iż mąż trwonił majątek (gry, hazard), wystąpiłam o ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, tzn. od momentu mojego wyprowadzenia się z domu. Sąd przychylił się do mojego wniosku. W czasie trwania małżeństwa dorobiliśmy się kilku nieruchomości, z których korzysta tylko mój mąż, mi całkowicie blokuje dostęp do nich. Co ja mogę zrobić w tej sytuacji? Podziału majątku jeszcze nie było. Czy za ten czas roku mogę mu naliczyć kwotę do zapłaty za bezumowne korzystanie z nieruchomości, z mojej części?
Oczywiście może Pani dochodzić wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, o ile zachodzą podstawy do takiego żądania. Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie swoje źródło znajduje w treści art. 206 w zw. z art. 224 § 2 lub 225 Kodeksu cywilnego. Żądanie zasądzenia pożytków to roszczenie oparte na treści art. 207.
Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie przysługuje współwłaścicielowi od współwłaściciela korzystającego z rzeczy wspólnej z naruszeniem art. 206. Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie należy się współwłaścicielowi tylko wówczas, gdy drugi ze współwłaścicieli narusza uprawnienie pierwszego ze współwłaścicieli do posiadania rzeczy. Przepis art. 206 nie uzasadnia możliwości żądania przez współwłaściciela wynagrodzenia z tytułu posiadania przez drugiego współwłaściciela ze wspólnej rzeczy „ponad udział”. Zgodnie bowiem z tym przepisem każdy ze współwłaścicieli uprawniony jest do posiadania całej rzeczy a nie rzeczy w granicach swojego udziału.
„Ze względu na to, że w wypadkach objętych unormowaniem zawartym w art. 206 k.c. nie może być mowy o uprawnieniu do współposiadania i korzystania z rzeczy wspólnej w jakichkolwiek częściach, a więc »w granicach udziału« lub »ponad udział«, używanie tej terminologii do nazwania władztwa współwłaścicieli, o którym mowa w tym przepisie, jest błędne” (uzasadnienie uchwały siedmiu sędziów SN z 19 marca 2013 r., sygn. akt III CZP 88/12). Posiadanie w granicach uprawnienia jest uzależnione od możliwości pogodzenia posiadania jednego ze współwłaścicieli z posiadaniem drugiego z nich. Dopiero posiadanie, które wyklucza posiadanie drugiego ze współwłaścicieli w sposób bezprawny, stwarza podstawy dla drugiego ze współwłaścicieli do żądania dopuszczenia go do współposiadania, jak i do zasądzenia wynagrodzenia za bezumowne korzystanie (K. Siepko). Uprawnienie do żądania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez współwłaściciela przysługuje jedynie wówczas, gdy dochodzi do naruszenia art. 206, czyli w przypadkach wykluczających posiadanie drugiego ze współwłaścicieli, w tym w przypadkach pozbawienia współposiadania.
Krótko mówiąc, będzie Pani mogła dochodzić wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, o ile Pani wykaże, że mąż uniemożliwiał Pani współkorzystanie z nieruchomości np. poprzez odebranie kluczy, zmianę zamków, a Pani domagała się dopuszczenia do współposiadania.
Zamiana zamków przez męża
Pani Anna i jej mąż Piotr byli właścicielami domu, który zakupili wspólnie w trakcie małżeństwa. Po ich rozstaniu, Piotr postanowił zmienić zamki w drzwiach, uniemożliwiając Annie dostęp do nieruchomości. Mimo że Anna miała prawo współposiadania domu, mąż nie dopuścił jej do korzystania z niego. Anna, po konsultacji z prawnikiem, wniosła pozew o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości przez Piotra, wskazując, że nie mogła korzystać z domu przez ponad rok.
Odbiór kluczy i zablokowanie dostępu
Maria i Tomasz posiadali wspólnie mieszkanie, które stało się jednym z ich największych majątków podczas trwania małżeństwa. Gdy Maria wyprowadziła się do rodziców, Tomasz odmówił jej oddania kluczy do mieszkania i zablokował wszelki kontakt. Mimo że Maria próbowała kilkakrotnie uzyskać dostęp do mieszkania, Tomasz pozostawał nieugięty. W odpowiedzi Maria wystąpiła do sądu, aby uzyskać wynagrodzenie za bezumowne korzystanie przez Tomasza z ich wspólnej nieruchomości.
Korzystanie wyłącznie przez jednego współwłaściciela
Joanna i Paweł przez lata wspólnie zarządzali nieruchomością w centrum miasta, którą nabyli jeszcze przed rozwodem. Gdy jednak Joanna wyprowadziła się, Paweł nie tylko przejął nieruchomość na wyłączność, ale też zignorował wszelkie próby Joanny, by powrócić do wspólnego korzystania z budynku. Po roku Joanna wniosła pozew o wynagrodzenie, uzasadniając, że Paweł naruszył jej prawo do współposiadania i czerpał wyłączne korzyści z użytkowania nieruchomości.
W przypadku rozwodu i braku podziału majątku, współwłaściciel nieruchomości, któremu drugi współwłaściciel uniemożliwia dostęp do wspólnej własności, ma prawo domagać się wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Kluczowe jest udokumentowanie, że dostęp do nieruchomości był zablokowany oraz podjęcie kroków prawnych w celu ochrony swoich praw.
Potrzebujesz porady prawnej online lub profesjonalnego przygotowania pism dotyczących bezumownego korzystania z nieruchomości? Skontaktuj się z nami, a pomożemy Ci skutecznie dochodzić swoich praw! Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Tomasz Krupiński
Radca prawny z kilkunastoletnim doświadczeniem, magister prawa, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Specjalizuje się w prawie nieruchomości i prawie lokalowym (wykup mieszkań, najem, eksmisje, zasiedzenia itp.) oraz w prawie rodzinnym (rozwody, alimenty, podział majątku itp.). Doradza też wspólnotom mieszkaniowym i zarządcom nieruchomości (sam również ma uprawnienia zarządcy). Prowadzi własną kancelarię i reprezentuje naszych klientów w sądach.
Zapytaj prawnika
